Στο παραλιακό τμήμα του Νομού Αρκαδίας, συναντάμε την επαρχία Κυνουρίας. Πρόκειται για ένα ειδυλλιακό τοπίο, με μεγάλες παραλίες, κέντρα διασκέδασης και εστιατόρια, που αποτελεί ιδανικό προορισμό όχι μόνο για τους καλοκαιρινούς μήνες, αλλά και για αποδράσεις του Σαββατοκύριακου όλο το χρόνο.
Η Κυνουρία στα ανατολικά της βρέχεται από τον Αργολικό Κόλπο, ενώ στα δυτικά της οριοθετείται από τη Λακωνία, με το βουνό του Πάρνωνα. Σε απόσταση 20χλμ. από την επιφάνεια της θάλασσας, ο ταξιδιώτης βρίσκεται στο βουνό του Πάρνωνα, σε υψόμετρο 1935μ. Στη διαδρομή αυτών των 20χλμ. συναντάμε πολλά γραφικά χωριά που φτάνουν μέχρι και τα 1.000μ. υψόμετρο, τα οποία χαρακτηρίζονται από την πυκνή τους βλάστηση.
Ο επιβλητικός Πάρνωνας, κατάφυτος από έλατα μαυρόπευκα, δενδρόκεδρα, δρύες, χαρουπιές και καστανιές, κυριαρχεί στην εικόνα της περιοχής. Μερικά από τα πολυάριθμα πανέμορφα χωριά που βρίσκονται στις πλαγιές του είναι στα βόρεια ο Άγιος Πέτρος, τα Άνω Δολιανά, τα Βέρβενα και τα Βούρβουρα. Στα ανατολικά, ο Χάραδρος, η Ορεινή Μελιγού, η Σίταινα, η Καστάνιστα, ο Πραστός και ο Κοσμάς. Στα δυτικά, η Βαρβίτσα, η Βαμβακού και το Πολύδροσο, ενώ στα νότια η Βλησιδιά, η Κουνουπιά και το Μάριο.
Η ανατολική πλευρά του Πάρνωνα περιλαμβάνει αλλεπάλληλα ρέματα-ποτάμια, που καταλήγουν στη θάλασσα, με γνωστότερα τον Τάνο, τον Βρασιάτη και τον Δαφνώνα. Τα ρέματα αυτά δημιουργούν όμορφα και «άγρια» φαράγγια, που μάλιστα σε μεγάλα τμήματά τους είναι βατά.
Επίσης, στον Πάρνωνα συναντάμε περισσότερα από επτά μοναστήρια, με πιο γνωστά της Μελεβής και της Ελεώνης, που βρίσκονται στη βόρεια και τη νότια πλευρά του βουνού, αντίστοιχα. Να σημειωθεί ότι γύρω από τη Μονή της Μαλεβής, απλώνεται ένα οροπέδιο στο οποίο κυριαρχεί το δενδρόκεδρο και μάλιστα αυτή είναι η μοναδική περιοχή σε ολόκληρη την Ευρώπη που εμφανίζεται το συγκεκριμένο είδος.
Η Τσακωνιά
Στη νοτιανατολική γωνιά της Κυνουρίας συναντάμε της Τσακωνιά. Η περιοχή εκτείνεται από τον ποταμό Βρασιάτη μέχρι το Λεωνίδιο και περιλαμβάνει τα χωριά Άγιο Ανδρέα, Πραστό, Καστάνιτσα, Σίταινα, Τυρό, Σαπουνακαίικα, Μέλανα, Πραγματευτή, Βασκίνα, Πλάκα, Λιβάδι και Σαμπατική.
Ο ιστορικός Πραστός, που αποτελεί την παλιά πρωτεύουσα της Τσακωνιάς, είναι εγκαταλελειμμένος σήμερα, ωστόσο τα σπίτια του δεσπόζουν με εντυπωσιακή οχυρωματική αρχιτεκτονική. Είναι πετρόχτιστα και διατηρούν τα κύρια στοιχεία της τοπικής αρχιτεκτονικής, όπως τοξωτές εξώπορτες, διακοσμητικές θυρίδες και χτιστές σκάλες με ψηλά τόξα, έργα στην πλειοψηφία τους ντόπιων και Λαγκαδινών μαστόρων. Οι άλλοτε αγροτικές καλλιέργειες έχουν βέβαια αντικατασταθεί από τα πολύχρωμα αγριολούλουδα που βρίσκονται παντού. Το πολύχρωμο ντεκόρ της φύσης κυριαρχεί και στους κήπους των σπιτιών, δίνοντας την εντύπωση ότι οι ιδιοκτήτες τους είναι ακόμη εκεί. Οι τελευταίοι, επιστρέφουν στον δροσερό Πραστό, σε 740 μέτρο υψόμετρο, το καλοκαίρι, σπάζοντας την ανθρώπινη σιωπή του χειμώνα.
Αφήνοντας την παλιά πρωτεύουσα, οδηγούμαστε στην Καστάνιτσα, που βρίσκεται στις βορειανατολικές κορυφές του Μαλεβού (Πάρνωνα), διατηρώντας τον παραδοσιακό της χαρακτήρα. Τα σπίτια της είναι διώροφα με δίρριχτες στέγες από σχιστολιθικές πλάκες, ενώ τριγύρω η οργιώδης φύση προσφέρει πλήθος από καστανιές και έλατα. Σημείο αναφοράς αποτελούν οι πολλές παλιές βρύσες που βρίσκονται διάσπαρτες σε ολόκληρο τον οικισμό, αλλά και τα ερείπια του πύργου Καψαμπέλη στην άκρη του χωριού, τα οποία μας θυμίζουν τη συμμετοχή των κατοίκων στον αγώνα κατά του Ιμπραήμ το 1826.
Η γειτονική Σίταινα έχει κι αυτή τη δική της ιδιαίτερη ομορφιά. Μια πολύ ενδιαφέρουσα διαδρομή που αξίζει να κάνετε αν επισκεφθείτε την περιοχή, είναι προς την Παναγιά τη Ζάγγολη που βρίσκεται στα εντυπωσιακά βράχια του φαραγγιού της Ζαρμπάνιτσας με τον ομώνυμο εντυπωσιακό καταρράκτη, ο οποίος απέχει από το χωριό μόλις μισή ώρα με τα πόδια.
Από το βουνό, στη θάλασσα
Η Κυνουρία συνδυάζει με απαράμιλλο τρόπο την «πράσινη» δροσιά της φύσης με την αλμύρα της θάλασσας! Αφήνοντας τα «άγρια» βουνά της, κατηφορίζουμε στις μαγευτικές ακρογιαλιές του Αγίου Ανδρέα, του Τυρού, της Σαμπατικής, του Λιβαδιού, του Λάκκου και της Πλάκας. Το «Νησί του Αγίου Ανδρέα» είναι ένας βραχώδης λόφος μέσα στα καταγάλανα νερά, όπου δεσπόζουν τα ερείπια του αρχαίου οικισμού της Ανθήνης ή Ανθάνας. Μαζί με τη Θυρέα, υπήρξαν οι σπουδαιότερες πόλεις της Θυρεάτιδας.
Σε αντίθεση με τις νότιες παραλίες της Κυνουρίας, η Σαμπατική προσεγγίζεται από την άσφαλτο. Αποτελεί, από κοινού με το Λιβάδι, τις παραλίες του Πραγματευτή, που είναι παραδοσιακός οικισμός με πέτρινα κατάλευκα σπιτάκια.
Τα απόκρημνα μονοπάτια και οι χωματόδρομοι που οδηγούν σε ειδυλλιακά τοπία αφθονούν, ωστόσο, εκείνοι που επιθυμούν πιο και ήρεμες ακίνδυνες καταστάσεις, μπορούν να στραφούν στις πολλές και υπέροχες παραλίες που ξετυλίγονται από τον Άγιο Ανδρέα έως τα Πούληθρα.
Βόλτα στην πρωτεύουσα
Το Λεωνίδιο αποτελεί τη σημερινή πρωτεύουσα της Τσακωνιάς. Βρίσκεται σε μια πολύ εύφορη πεδιάδα με εσπεριδοειδή και ελαιόδεντρα , σε μικρή απόσταση από τη θάλασσα. Οι επιβλητικοί βράχοι που θα αντικρύσετε, προστατεύουν από τους βοριάδες τον «κήπου του Διονύσου». Κατά τη μυθολογία, στις εκβολές του Δαφνώνα, άραξε η λάρνακα με τη νεκρή Σεμέλη και τον μικρό Διόνυσο. Οι νόστιμοι καρποί του κήπου, θρέφουν μέχρι σήμερα τους κατοίκους και τους κρατούν κοντά τους, ενώ σε μια απέραντη έκταση με θερμοκήπια, καλλιεργούνται τα επώνυμα προϊόντα του Λεωνιδίου, με ονομαστότερη την «τσακώνικη μελιτζάνα».
Κόσμημα της περιοχής αποτελεί ο πύργος Τσικαλιώτη, ο οποίος είναι από τα παλαιότερα οικοδομήματα της Πελοποννήσου. Η κατασκευή του έγινε κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας.
Αρχοντικά, όπως του Πολυτίμου και του Γιαννούση, βρίσκονται διάσπαρτα σε όλη την πόλη, ζωντανεύοντας την ιστορία της. Ο επισκέπτης θα συναντήσει στο δρόμο του όμορφες αυλόπορτες, ψηλούς μαντρότοιχους και θα θαυμάσει την πλούσια εσωτερική διακόσμηση στο εσωτερικό.
Λυμποχώρια και Κουνουποχώρια
Το πιο ξακουστό από τα Λυμποχώρια είναι ο Κοσμάς, που βρίσκεται στις νοτιανατολικές πλαγιές του Πάρνωνα, στα 1.200μ., ανάμεσα σε μια απέραντη θάλασσα από καστανιές. Από την πλατεία με τα τεράστια πλατάνια φαίνεται ο Αργοσαρωνικός, οι Σπέτσες και η Ύδρα. Ξεχωρίζει η εκκλησία των Αγίων Αναργύρων και οι βρύσες κάτω από την πλατεία.
Οι περιπατητές θα λατρέψουν τον καταπράσινο δρόμο που οδηγεί από τον Κοσμά στο Παλαιοχώρι. Πρόκειται για παραδοσιακό οικισμό, που βρίσκεται σε υψόμετρο 850μ., και προσφέρεται για ήσυχες διακοπές. Τεράστιος ο πλούτος του φυσικού περιβάλλοντός του, με ένα σωρό ρεματιές, τρεχούμενα νερά, κέδρους, έλατα και αγριολούλουδα. Παράλληλα, διαθέτει επισκέψιμα σπήλαια και σπηλαιοβάραθρα, όπως είναι το Τρίστομο, του Αληκούση και τους Πρόπαντες.
Τα παραθαλάσσια Πούληθρα βρίσκονται μετά την Πλάκα του Λεωνιδίου. Εκεί συναντάμε πέτρινα παραδοσιακά σπιτάκια και μια υπέροχη παραλία. Στη θέση Βίγλα, ένα λόφο πάνω από τη θάλασσα, βρίσκονται τα ερείπια της αρχαίας Πολίχνης. Ανάμεσα στην Πλάκα και τα Πούληθρα, στο λόφο του Αγίου Αθανασίου, βρίσκονται τα ερείπια της ξακουστής πόλης της Αρχαιότητας, των Πρασιών ή Βρασιών, που αποτελεί τη σημαντικότερη της νότιας Κυνουρίας.
τα Κουνουποχώρια βρίσκονται στο άγονο οροπέδιο του Πάρνωνα και είναι δύσκολα προσεγγίσιμα, ωστόσο, αν επιχειρήσεις τη διαδρομή, θα ανταμειφθείς και με το παραπάνω! Η «άγρια» ομορφιά της περιοχής εξημερώνεται από την καταπληκτική θέα στον Αργοσαρωνικό. Τα Πελετά, η Αμυγδαλιά, η Βλησιδιά και το παλιό κεφαλοχώρι Κουνουπιά βρίσκονται απλωμένα στο μεγάλο οροπέδιο. Ο δρόμος μετά την Κουνουπιά, οδηγεί στο πλούσιο σε νερά Μαρί και από κει στη Λακωνία.
Επίσκεψη στη Θυρέα
Στη θέση Ελληνικό, πάνω από τον κεντρικό δρόμο Άστρους – Αγίου Πέτρου, δεσπόζει η σημαντικότερη πόλη της Θυρεάτιδος, η Θυρέα, που άκμασε κατά τα μυκηναϊκά χρόνια και μέχρι τον 3ο μ.Χ. αιώνα. Η πόλη παραχωρήθηκε από τους Σπαρτιάτες στους Αιγινήτες, όταν οι Αθηναίοι κατέκτησαν την Αίγινα και τους έδιωξαν από τον τόπο τους. Το 424 π.Χ. ο στόλος των Αθηναίων φθάνει στα παράλια της Θυρεάτιδας και οι Αιγινήτες εγκαταλείπουν τον Λόφο του παράλιου Άστρους, αφήνοντας μισοτελειωμένο το τείχος που κατασκεύαζαν και οχυρώνονται στη Θυρέα. Τελικά, η Θυρέα κυριεύτηκε από τους Αθηναίους, οι οποίοι την λεηλάτησαν και την πυρπόλησαν. Στη θέση Ανεμόμυλοι, βόρεια από το Ελληνικό, σώζονται τα ερείπια του ιερού του Απόλλωνα, τμήματα τειχών του 5ου, 4ου και 3ου αιώνα π.Χ., όπως επίσης κτίρια και δεξαμενές της ίδιας εποχής.
Ο λόφος του παράλιου Άστρους κατοικείται συνεχώς από τα πρωτοελλαδικά χρόνια. Σημείο αναφοράς αποτελεί στη δυτική πλευρά του το τείχος των Αιγινητών. Στην κορυφή του λόφου διακρίνεται το κάστρο των Ζαφειροπουλαίων, που πλαισιώνει με χάρη τα κατοικημένα σπίτια.
Στο μεσόγειο Άστρος βρίσκεται αρχαιολογικό μουσείο με πολλά γλυπτά που εντοπίστηκαν στην έπαυλη του Ηρώδη του Αττικού στην αρχαία Εύα, νομίσματα διαφόρων εποχών, χάλκινα αφιερώματα όπως κάτοπτρα κ.ά.
Τα Δολιανά
Η πόλη των Δολιανών άκμασε τον 2ο και 3ο μ.Χ. αιώνα και υπήρξε τόπος παραθερισμού του Ηρώδη του Αττικού, ο οποίος τον 2ο μ.Χ. αιώνα έφτιαξε πολυτελή έπαυλη. Άκρως εντυπωσιακό είναι το υδραγωγείο με τα δύο τόξα σε εξαιρετική κατάσταση, τα σκεπασμένα ψηφιδωτά δάπεδα και η μονή Λουκούς.
Τα έρημα και καταπράσινα Καστριτοχώρια
Άλλα περισσότερο κι άλλα λιγότερο έρημα λόγω μετανάστευσης, τα Καστριτοχώρια αποκτούν και πάλι ζωή το καλοκαίρι, όταν οι κάτοικοί τους επιστρέφουν. Στη μαγευτική Περδικόβρυση, σε βράχο πάνω από τον Τάνο, βρίσκεται η μονή του Τιμίου Προδρόμου.
Τους Αγιοπετρίτες τους αποκαλούσαν καρβουνιάρηδες λόγω της ενασχόλησής τους με την παραγωγή κάρβουνου. Πλέον, μόνο τα ερείπια των καμινιών θυμίζουν αυτή την ιδιότητά τους. Το σημαντικότερο μνημείο του χωριού είναι ο πύργος του Τρικαλίτη ή πύργος του Αγά, που ήταν οχυρή κατοικία του 18ου αιώνα.
Ο Αϊ Γιάννης είναι ορεινός οικισμός και τόπος καλοκαιρινής διαμονής των κατοίκων του Άστρους. Είναι ξακουστός για τα εξαίρετα γαλακτοκομικά του προϊόντα και το μεθυστικό κρασί του. Εκεί συναντάμε την εκκλησία του Αγίου Πέτρου, αυτήν του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, αλλά και πολλές πέτρινες βρύσες.
Στη θέση Ξηροκάμπι, κοντά στον Άγιο Ιωάννη και στον δρόμο προς τον Άγιο Πέτρο, βρίσκεται το φράγκικο κάστρο της Ωριάς. Δυστυχώς, σώζονται μόνο τμήματα του περιβόλου του.
Ο Πλάτανος
Πρόκειται για διατηρητέο οικισμό και από τα πλέον γραφικά χωριά της Κυνουρίας. Τα στενά σοκάκια του φιλοξενούν πληθώρα διώροφων σπιτιών, που ξεχωρίζουν για την εξαίσια αρχιτεκτονική τους. Τα νερά του αφθονούν και το καταπράσινο τοπίο κυριαρχεί τριγύρω, σε κάθε ματιά του επισκέπτη.
Μια πολύ όμορφη και ευχάριστη διαδρομή, που θα πρέπει να κάνει οπωσδήποτε όποιος επισκεφθεί την περιοχή, είναι από το χωριό στους καταρράκτες της Λεπίδας και στο κάστρο της Ωριάς. Στο δρόμο θα συναντήσει πέτρινο παλιό γεφύρι, πλήθος ελαιόδεντρων, βελανιδιών, αμπελιών, πεύκων, καστανιών και ελάτων. Η μαγευτική εικόνα συμπληρώνεται αρμονικά από τους καταρράκτες της περιοχής, οι οποίοι στη βάση τους τα καλοκαίρια δημιουργούν υπέροχες λιμνούλες. Με απλά λόγια, μιλάμε για παράδεισο που δημιούργησε η φύση με τον πιο αριστοτεχνικό τρόπο!
πηγή: http://www.tempo.gr