Υπάρχουν κάποια βήματα που οι γονείς μπορούν να ακολουθήσουν έτσι ώστε να προετοιμάσουν το πρωτότοκο παιδί τους για τον ερχομό του νέου μέλους στην οικογένεια.
Η συνομιλία με το πρωτότοκο παιδί για την εγκυμοσύνη, πρό της γέννας αλλά και η ένταξή του στην καθημερινότητα της περιποίησης του μωρού μετά την γέννηση, θα βοηθήσουν το μεγαλύτερο παιδί σε αυτή την μεταβατική περίοδο.
“Πότε είναι η σωστή στιγμή να αναφέρω στο παιδί μου ότι είμαι έγκυος;”
Όσο περισσότερο χρόνο έχει στην διάθεσή του ένα παιδί, να συνηθίσει τα νέα δεδομένα, τόσο καλύτερα.
Είναι σημαντικό να το πείτε στο ίδιο χρονικό διάστημα που θα το αναφέρετε και στους φίλους σας, μιάς και πρέπει οπωσδήποτε να το ακούσει πρώτα απο εσάς.
Εάν αντιμετωπίζετε κάποια συμπτώματα λόγω της εγκυμοσύνης τότε είναι σημαντικό να ενημερώσετε το παιδί σας έτσι ώστε να μήν φοβηθεί ότι κάτι άσχημο σας συμβαίνει.
“Τι ακριβώς είναι καλό να του πω, τι να αποφύγω;”
Εάν το παιδί βρίσκεται στην προσχολική ηλικία, δεν θα μπορέσει να καταλάβει την χρονική έννοια “το αδερφάκι σου θα γεννηθεί σε 9 μήνες”. Είναι προτιμότερο να αναφέρετε ότι θα γεννηθεί την εποχή που θα κάνει κρύο ή ζέστη – το χειμώνα ή το καλοκαίρι. Είναι καλό οι γονείς να αναφέρονται στο μωρό με το να το λένε “το μικρό σου αδερφάκι/αδερφούλα”, και να αποφύγουν εκφράσεις όπως “το νέο μωρό της μαμάς” ή το “νέο μωρό”. Εάν ρωτήσει “Από πού έρχονται τα μωρά;” Ακόμα και αν ακούγεται έτσι, ένα παιδί δεν ρωτάει απαραίτητα για να μάθει το πως γίνεται η σύλληψη. Μπορεί να αρκεί η απάντηση “Το μωράκι θα έρθει απο την μήτρα, η οποία είναι στην κοιλιά της μαμάς”. Εάν ένα παιδί θέλει να μάθει περισσότερα, θα ρωτήσει.
Έτσι η συζήτηση που μπορείτε να κάνετε είναι:
-“Γιάννη/Ελένη έχω να σου πώ ένα νέο, όταν έρθει το καλοκαίρι θα γίνεις μεγάλος αδερφός/αδερφή!”
-“Τι είναι αυτό;”
-“Σημαίνει ότι στην κοιλιά μου έχω ένα μικρό μικρό μωράκι που σιγά σιγά θα μεγαλώνει και όταν γίνει τόσο μεγάλο όσο η κούκλα σου, θα βγει από την κοιλιά μου και θα μπορείς να το δεις! Θα είναι ένα μικρό τοσοδούλι μωρό, και εσύ θα είσαι ο μεγάλος του αδερφός/αδερφή! Είμαι/είμαστε πολύ χαρούμενοι και θέλουμε να σε αγκαλιάσουμε!”
Εάν/όταν δείξει περισσότερο ενδιαφέρον για το μωρό, μπορείτε μαζί να
• δείτε τις φωτογραφίες του όταν ήταν μωρό
• διαβάσετε παιδικά βιβλία για την εγκυμοσύνη και την γέννα
• επισκεφτείτε φίλους οι οποίοι έχουν μωρά
• συζητήσετε για το πως θα είναι το όνομα του μωρού.
• πάτε στον γιατρό έτσι ώστε να ακούσει τον χτύπο της καρδιάς του μωρού
Τι προκαλεί την μεγαλύτερη αγωνία στα παιδιά;
Η πιο μεγάλη τους αγωνία είναι συνήθως για το αν θα αλλάξουν τα πάντα, μετά τον ερχομό του μωρού.
Για κάθε ερώτηση που έχει ο γονέας που αφορά το νέο μέλος της οικογένειας όπως “θα μοιάζει με την γιαγιά ή με τον μπαμπά; Θα έχει και αυτό κολικούς ή θα κοιμάται “σαν μωρό”;” το πρωτότοκο παιδί, θα έχει τουλάχιστον άλλες δέκα. “Θα πάρει την θέση μου; Θα τον αφήνει η μαμά και ο μπαμπάς να παίζει με τα δικά μου παιχνίδια; Θα τον/την αγαπάνε περισσότερο απο μένα;”
Σε κάθε μία από αυτές τις κατηγορίες τα μεγαλύτερα αδερφάκια αισθάνονται εντελώς εκτός ελέγχου.
Είναι λοιπόν φυσικό να εκφράζουν τους φόβους που απορρέουν από αυτές τις σκέψεις με την μορφή εκρήξεων θυμού, ή μεγάλων απαιτήσεων απο τους γονείς τους. Οι γονείς μπορούν να τα καθησυχάσουν λέγοντας προκαταβολικά ότι δεν θα αλλάξει τίποτα απο την δική τους ζωή – ότι δηλαδή, θα συνεχίσουν να πηγαίνουν παιδικό σταθμό, θα κάνουν παρέα και θα παίζουν με τους φίλους τους, ακόμα και το ότι θα φοράνε τα ίδια ρούχα.
“Πώς μπορώ να κάνω το μεγαλύτερο παιδί μου να αισθανθεί μέρος της διαδικασίας της γέννησης του μωρού;”
Έτσι ώστε η μέρα που θα συναντήσει για πρώτη φορά το νέο μέλος της οικογένειας, να είναι για εκείνο μία μέρα γεμάτη χαρά είναι απαραίτητο να προετοιμάσετε το παιδί σας κατάλληλα.
Πηγαίνετε μαζί του στο μαιευτήριο ή κλινική κάποιες μέρες πριν. Ζητήστε να σας δείξουν ένα δωμάτιο σαν και αυτό που θα βρίσκεστε εσείς μετά τον τοκετό, και μιλήστε με το παιδί σας για τυχόν φόβους ή απορίες που μπορεί να έχει.
Επισκεφτείτε το δωμάτιο όπου βρίσκονται τα νεογνά ή τους φίλους σας που έχουν αποκτήσει μωράκι, έτσι ώστε να δεί πως είναι ένα νεογέννητο.
“Να του δείξω φωτογραφίες και βίντεο από τοκετούς;”
Λόγω του ότι τα παιδιά δεν έχουν ακόμα επηρεαστεί από τα ταμπού που αφορούν την γέννα, αποδέχονται πολύ πιό εύκολα απο ότι οι ενήλικες μπορούν να φανταστούν, τα διάφορα δεδομένα που αφορούν την γέννα – μαθαίνουν και χρησιμοποιούν λέξεις όπως μήτρα, ομφάλιος λώρος, πλακούντας, αλλά και βλέπουν βίντεο με τοκετούς με μεγάλο ενδιαφέρον.
Όταν πλησιάζει η ημέρα της γέννας:
Κάντε σχέδια για το πως θα απασχοληθεί το παιδί σας τις ώρες/ημέρες που ενδεχομένως χρειαστεί να λείψετε και ενημερώστε το έτσι ώστε να ξέρει τι να περιμένει.
Προσπαθήστε όσο γίνεται να κρατήσετε την ρουτίνα του παιδιού σταθερή τις ημέρες/εβδομάδες πρίν και μετά την γέννα.
Εάν θέλετε να κάνετε αλλαγές στο δωμάτιό του ή στην εκπαίδευση της τουαλέτας, κάντε τις αρκετές εβδομάδες πρίν την γέννα ή αναβάλλετέ τις για αρκετό καιρό μετά τον ερχομό του νέου μέλους της οικογένειας. Εάν χρειαστεί να αλλάξει δωμάτιο ή να αλλαχτεί η διαρρύθμιση του δωματίου, για να έρθει στο δωμάτιό του το μωρό, είναι και αυτό σημαντικό να γίνει τουλάχιστον ένα μήνα πριν από την γέννα.
Επίσης προγραμματίστε απο τώρα να σας επισκεφτεί το παιδί σας στο νοσοκομείο όσο πιο σύντομα γίνεται μετά την γέννηση του νέου μέλους στην οικογένεια. Βοηθήστε το παιδί σας να διαλέξει ένα πολύ ωραίο δώρο για το μικρό του αδερφάκι για την πρώτη φορά που θα το δει. Αγοράστε και ένα δώρο που θα του χαρίσει το μωρό και το οποίο θα πάρει όταν το πρωτοδεί.
Την ημέρα της γέννας:
Κανονίστε από πριν να υπάρχει ένα άτομο για την στιγμή που θα χρειαστεί να φύγετε απο το σπίτι την ημέρα της γέννας, το οποίο το παιδί σας να γνωρίζει καλά και να συμπαθεί.
Δώστε οδηγίες στο άτομο αυτό να ασχοληθεί με πολύ ευχάριστες δραστηριότητες με το παιδί σας, φτιάχνοντας πχ ποπ κόρν, ή σαπουνόφουσκες κ.α. και να το αφήσει να μείνει λίγο παραπάνω ξύπνιο απο την συνηθισμένη ώρα που πηγαίνει για ύπνο.
Θα είναι καλύτερα να μείνει στο σπίτι παρά να αλλάξει περιβάλλον.
Ενημερώνετε το παιδί σας για όλες τις εξελίξεις όσο περισσότερο γίνεται, κατά την διάρκεια του τοκετού, σε περίπτωση που κρατήσει περισσότερο από ότι αναμενόταν. Είναι απαραίτητο να γνωρίζει ότι όλα πάνε καλά.
Η πρώτη συνάντηση:
Η πρώτη γνωριμία είναι πολύ σημαντική.
Σχεδιάστε την συνάντηση έτσι ώστε όταν το πρωτοδεί, να μην είναι στην αγκαλιά της μαμάς ή του μπαμπά αλλά στο κρεβατάκι του ή στο πόρτ μπεμπέ. Εκείνη την ώρα θα είναι καλό να μην είναι παρόντες άλλοι επισκέπτες έτσι ώστε να έχει την αίσθηση της αποκλειστικής προσοχής.
Εάν θέλει να κρατήσει το αδερφάκι του στην αγκαλιά του ενθαρύνετέ το και βοηθήστε το να το κάνει.
Εαν πρώτα θέλει να ανταλλάξει δώρα, τότε αφήστε το να κάνει αυτό. Σαν το μεγαλύτερο αδερφάκι αφήστε εκείνο να δώσει τον ρυθμό της γνωριμίας τους.
Βάλτε μία φωτογραφία του πρωτότοκου παιδιού σας δίπλα από το κρεβάτι σας και φροντίστε να την δει, βγάλτε και μία νέα φωτογραφία του μαζί με το μωρό, έτσι ώστε να καταλάβει ότι θα συνεχίσει να είναι στο επίκεντρο της ζωής σας.
Επίσης μπορείτε να τοποθετήσετε και μία κάρτα/φωτογραφία του πρωτότοκου παιδιού που να γράφει “μεγάλος αδερφός”, στο κρεβατάκι του νεογνού έτσι ώστε να ξέρει όταν το δεί, ότι όλοι γνωρίζουν ότι εκείνος είναι ο μεγάλος αδερφός αυτού του μωρού.
“Πώς θα είναι το μωρό;”
Ένα μεγαλύτερο παιδί δεν γνωρίζει πως συμπεριφέρεται το νεογέννητο. Είναι πολύ σημαντικό να το ενημερώσουν οι γονείς του για το ότι:
-
το νεογέννητο δεν θα μπορεί ακόμα να παίξει με το αδερφάκι του επειδή δεν έχει ακόμα αρκετή δύναμη στα χέρια του και στο σώμα του.
-
δεν μπορεί ακόμα να μιλήσει και για αυτό όταν θέλει κάτι μπορεί να κλαίει, ενώ το κλάμα του μπορεί και να κρατάει αρκετή ώρα.
-
θα πεινάει συνέχεια – επειδή το στομαχάκι του είναι πολύ μικρό και δεν χωράει πολύ φαγητό – και η μαμά θα πρέπει να σηκώνεται ακόμα και το βράδυ πολλές φορές για να του δίνει να φάει.
-
η μαμά δεν θα προλαβαίνει να κοιμάται καλά, επειδή θα ξυπνάει πολλές φορές το βράδυ και ίσως να είναι πολύ κουρασμένη.
Οι πρώτες μέρες του νέου μέλους της οικογένειας στο σπίτι:
Αφήστε το μεγαλύτερο παιδί να συμμετέχει όσο δυνατόν περισσότερο σε όλες τις ετοιμασίες και δραστηριότητες που αφορούν το μωρό. Ανάλογα με την ηλικία του, να σπρώξει το καρότσι, να του μιλήσει, να το βοηθήσει να ντυθεί, να κάνει μπάνιο, να ρευτεί. Ακόμα και αν αυτό καθυστερεί όλες τις δραστηριότητες θα συμβάλλει στην θετική ατμόσφαιρα.
Πιό συγκεκριμένα μπορείτε να του πείτε να του κάνει γκριμάτσες, να δίνει την πιπίλα στο μωρό αν φαίνεται να την ζητάει, να του τραγουδήσει ένα τραγούδι όταν κλαίει.
Να κάνει “υπερ-ησυχία” όταν κοιμίζετε το μωρό, να σας ειδοποιεί όταν ξυπνάει το μωρό, να σας δίνει τις πάνες και τα μωρομάντηλα όταν είναι η ώρα να αλλάξει πάνα το μωρό.
Όταν συμβαίνει κάτι που πρέπει να κάνει ένας ενήλικας όπως πχ στο τάισμα ή τον θηλασμό και το μεγαλύτερο παιδί δεν μπορεί να συμμετέχει, τότε εκείνο μπορεί να κάνει ταυτόχρονα το ίδιο με το ζωάκι ή την κούκλα του.
Μπορείτε να βάλετε ένα μικρό πρόχειρο κρεβατάκι στο υπνοδωμάτιό σας έτσι ώστε και το μεγάλο παιδί να μπορεί να κοιμηθεί και εκείνο μαζί με όλη την οικογένεια.
Φροντίστε να μήν είναι πολύ αναπαυτικό το κρεβατάκι έτσι ώστε να έχει κίνητρο μετά να γυρίσει στο δικό του – μην βάλετε δηλαδή το ίδιο το κρεβάτι του παιδιού στην κρεβατοκάμαρα.
Εάν το μεγαλύτερο παιδί δεν δείξει ενδιαφέρον για το νέο μωρό, αυτό δεν είναι καθόλου ανησυχητικό και δεν είναι απαραίτητη κανενός είδους πίεση να συμμετέχει σε δραστηριότητες – μπορεί να χρειάζεται απλώς λίγο χρόνο.
Όποτε το μωρό κοιμάται οι γονείς μπορούν να εκμεταλλευτούν αυτό τον χρόνο για να κάνουν δραστηριότητες με το μεγαλύτερο παιδί. Κάθε μέρα, επίσης είναι καλό να είναι προγραμματισμένη μία ώρα στη οποία θα έχει αποκλειστική προσοχή το μεγαλύτερο παιδί.
Όταν εκείνο γνωρίζει ότι του διαθέτουν οι γονείς του την αποκλειστική τους προσοχή κάποιες συγκρκριμένες στιγμές της ημέρας, θα μειώσει κατά πολύ την όποια εχθρικότητα ή θυμό που ενδεχομένως μπορεί να εκφράσει.
Ακόμα και δέκα λεπτά κάθε μέρα με αποκλειστική προσοχή στο πρωτότοκο παιδί, μπορούν να αλλάξουν κατά πολύ την διάθεση του.
Τις μέρες και εβδομάδες που θα ακολουθήσουν δεν θα είναι δυνατόν ούτε και είναι καλό να δίνει το μεγαλύτερο παιδί το πρόσταγμα όσον αφορά τις δραστηριότητες ρουτίνας του σπιτιού.
Όμως, είναι πολύ καλό το να ρυθμιστεί μία ώρα συγκεκριμένη στην οποία θα δίνει εκείνο το πρόσταγμα και τις δραστηριότητες. Αυτό θα το κάνει να αισθανθεί ότι έχει τον έλεγχο της ζωής του.
Αφήστε το να διαλέξει εκείνο τα διακοσμητικά αντικείμενα ή τα ρούχα του μωρού (ανάμεσα σε δύο επιλογές), ποιά παιχνίδια του θέλει να μοιραστεί με το μωρό όταν αυτό μεγαλώσει και ποιά θέλει για τον εαυτό του.
Στείλτε ή μοιράστε στους φίλους σας κάρτες συστήνωντας το νέο μωρό σαν “Το αδερφάκι του Γιάννη/της Μαρίας!”, και τυπώστε σε ένα κοντομάνικο ή ζωγραφίστε το με μαρκαδόρους ή χρώματα για ρούχα που θα γράφει “είμαι ο μεγάλη αδερφή” (I΄m the big sister) – θα το κάνουν να αισθανθεί περήφανο για το νέο του ρόλο.
Οτιδήποτε ενδυναμώνει τον ρόλο του πρώτου παιδιού στην οικογένεια και ειδικότερα του ρόλου του σαν μεγαλύτερο αδερφό – και τον τονίζει σαν κάτι που δίνει μεγαλύτερο βάρος και σημασία στο παιδί αυτό – είναι επιθυμητό.
Τον επόμενο καιρό, δώστε ευκαιρίες στο πρωτότοκο παιδί να εκφράσει τα δυσάρεστά του συναισθήματα (μέσω συμβολικού παιχνιδιού με κούκλες, ή ζωγραφική, ή το να γρυλίζει σαν λιοντάρι ή άλλο άγριο ζώο) και αποδεχτείτε τα.
Βοηθήστε το να εκφραστεί λεκτικά και ποτέ μην χαμηλώνετε την αξία αυτών των συναισθημάτων του.
Εάν το πρωτότοκο παιδί θέλει να του φέρεστε σαν μωρό, μην διστάσετε να το κάνετε, σαν κομμάτι ενός συμβολικού παιχνιδιού.
“Πισωγύρισμα”:
Κάποια παιδιά όταν το μικρό τους αδερφάκι γεννιέται, επηρεάζονται ως προς τις δεξιότητες που πρόσφατα απέκτησαν – όπως το να πηγαίνουν στην τουαλέτα, στις διατροφικές τους συνήθειες, στην ομιλία, ή στην διαδικασία του ντυσίματος.
Ξαφνικά μπορεί να αναζητήσουν την παλιά τους κούνια και να την προτιμούν από το κρεβάτι τους.
Σε αυτό το διάστημα είναι πολύ σημαντικό να επιβραβεύβονται για τις επιθυμητές συνήθειες που συνεχίζουν όπως και πρίν, τις αντίστοιχες της ηλικίας τους ακόμα και αν αυτές είναι λίγες.
Ακόμα και απλές αρνητικές παρατηρήσεις όπως “τι κάνεις τώρα, αυτό το κάνουν τα μωρά” μπορεί να γίνουν κίνητρο για το μεγαλύτερο παιδί να τις επαναλάβει και να τις χρησιμοποιεί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Μια συζήτηση που θα βοηθούσε είναι να μήν δίνεται μεγάλη σημασία σε αυτή την αλλαγή της συμπεριφοράς:
-“Θα ήθελες πολύ την κούνια σου ε ;”
-“Nαι θέλω να κοιμηθώ εκεί”
-“Aλήθεια; Δεν σου αρέσει το κρεβάτι σου;”
-“Όχι”
-“Θα ήθελες να κοιμηθείς εσύ στην κούνια και το μωρό αλλού;”
-“Ναι”
-“Χμ… θα ήθελα πολύ να μπορέσουμε να το κάνουμε αυτό, αλλά δεν γίνεται.. (αγκαλιά) ..μπορούμε να δοκιμάσουμε κάτι άλλο αστείο – να βρούμε τα μωρουδιακά σου ρούχα και να δούμε αν σου κάνουν!”
Θυμός και ανεπιθύμητη συμπεριφορά:
Ακόμα και τα πιο ήρεμα και γλυκά παιδιά μπορεί να εκφράσουν θυμό απέναντι στα πιό μικρά τους αδερφάκια.
Μπορεί να πουν ότι μισούν το αδερφάκι τους. Εάν συμβεί αυτό, είναι σημαντικό να μήν ειπωθεί απο τους γονείς κάτι τέτοιο: “δεν κάνει να μισείς κανέναν” αλλά αντιθέτως μία φράση που να το βοηθάει να ξεπεράσει αυτά τα συναισθήματα. Μία τέτοια φράση είναι:
“Μου φαίνεται ότι θα ήθελες να είναι τα πράγματα όπως πριν γεννηθεί το αδερφάκι σου, ε ;” όπου να μπορεί να απαντήσει το μεγαλύτερο παιδί “Ναι! μαμά θα ήθελα να κρατάς εμένα αντί το μωρό”.
Θα μπορέσει καλύτερα να εκφράσει τα συναισθήματά του – αντί να τα κρατάει μέσα του, εκφράζοντάς τα πιθανώς με ανεπιθύμητες πράξεις.
Μετά απο αυτή την συζήτηση μπορούν ο γονιός και το πρωτότοκο παιδί να βρουν λύσεις που θα το κάνουν να αισθάνεται καλύτερα. Ακόμα και άν δεν βρίσκονται άμεσα λύσεις, είναι πολύ σημαντικό το να υπάρχει αυτή η συζήτητση.
Εάν το μεγαλύτερο παιδί δεν μπορεί ακόμα να εκφραστεί λεκτικά το πιό πιθανό είναι να εκφράσει το θυμό του για αυτή την αλλαγή στην οικογένεια με φωνές, με το να κάνει συνειδητά πράγματα που δεν επιτρέπονται ή είναι επικίνδυνα.
Εάν συμβεί αυτό, είναι καλό να μην αλλάζουν οι κανόνες που ήδη υπάρχουν, αλλά είναι σημαντικό οι γονείς να καταλάβουν από πού προέρχεται αυτή η αλλαγή της συμπεριφοράς.
Ίσως είναι σημάδι για το ότι το μεγαλύτερο παιδί έχει ανάγκη απο περισσότερη αποκλειστική προσοχή.
Είναι απαραίτητο να εξηγηθεί στο παιδί ότι τα συναισθήματά του είναι αποδεκτά, αλλά παρόλα αυτά κάποιες συμπεριφορές δεν παύουν να είναι απαγορευμένες.
Στο εξωτερικό τα μαιευτήρια προσφέρουν ένα σεμινάριο για τους μελλοντικούς γονείς με τα πρωτότοκά τους παιδιά.
Συνήθως τους εξηγείται εκεί το πως είναι το νεογέννητο, με φωτογραφίες, μαθαίνουν πως να το κρατούν να του αλλάζουν την πάνα και να το περιποιούνται με την βοήθεια μιάς κούκλας, κάνουν ένα μικρό πάρτυ και παίρνουν ένα αναμνηστικό πιστοποιητικό.
Μαθαίνουν ότι τα νεογέννητα δεν ειναι και τόσο ενδιαφέρον στην αρχή, αλλά και ότι η μαμά πιθανώς να είναι εξαντλημένη μετά την γέννα.
Τα σεμινάρια αυτά γίνονται συνήθως για παιδιά απο 3 εώς 10 ετών, ενώ κάποια νοσοκομεία επιτρέπουν και σε παιδιά 2 ετών να συμμετέχουν μαζί με τους γονείς τους. Συνιστάται τα παιδιά να παίρνουν μέρος σε αυτά τα σεμινάρια το αργότερο 6 εβδομάδες πρίν την γέννα.
Συζητήσεις απο ένα τέτοιο σεμινάριο:
“Κάτι πολύ μαγικό θα συμβεί σύντομα” λέει η μαία που εξηγεί στα παιδιά για τον ερχομό του μωρού – “χμ, δεν νομίζω” λέει η 2 ετών Νίκη.
Μετά από ένα σύντομο ενημερωτικό βίντεο τα παιδιά ρωτούν:
“Από πού βγήκα;” “Πώς θα βγεί το μωρό απο την κοιλιά της μαμάς;” Η μαία απαντά “Από το άνοιγμα ανάμεσα στα πόδια της μαμάς”.
Όταν είδαν μία φωτογραφία ενός νεογέννητου, τους ρωτά η Μαία “Όμορφο το μωρό;” “όχι, είναι πολύ μικρό” απαντά ένα παιδάκι. Μετά από τις συζητήσεις, δίνονται στα παιδιά χυμός και μπισκότα.
Αφού είδαν και κράτησαν την κούκλα/νεογέννητο, και δοκίμασαν να του αλλάξουν την πάνα, να το ταίσουν και να το νανουρίσουν, ρωτά η μαία, “θέλετε να του πείτε κάτι;” “Όχι!” απαντά ένα άλλο παιδί.
Το να υπάρχει ένας χώρος και χρόνος όπου αυτά συζητιούνται έτσι ώστε το μεγαλύτερο παιδί να μπορεί να εκφραστεί είναι πολύ θετικό και οι γονείς μπορούν κάλλιστα να δημιουργήσουν αυτές τις συνθήκες και στο σπίτι, εφ΄όσον δεν είναι διαθέσιμα τέτοιου είδους σεμινάρια στον τόπο διαμονής τους.
Γιατί είναι τόσο δύσκολο να προσαρμοστούν τα πρωτότοκα παιδιά στην καθημερινότητα με το νέο τους αδερφάκι;
Όσο πιο δυνατή σχέση έχουν με την μητέρα τους, συνήθως τόσο έντονη είναι και η αντίδραση μετά την γέννηση του μωρού.
Σύμφωνα με κάποιες έρευνες, παιδιά που έχουν πιο δυνατή σχέση με τον πατέρα τους δείχνουν να προσαρμόζονται πιο εύκολα.
Το αναπτυξιακό στάδιο στο οποίο βρίσκεται το πρωτότοκο παιδί επίσης επηρεάζει πόσο καλά μπορεί να μοιραστεί την προσοχή του γονέα με το αδερφάκι του.
Συνήθως παιδιά που βρίσκονται στην ηλικία των 2 ετών, δυσκολεύονται αρκετά, επειδή οι ανάγκες τους για εγγύτητα και χρόνο με τους γονείς τους είναι ακόμα πολύ μεγάλες.
Άγχος που ενδεχομένως υπάρχει στην οικογένεια, επίσης θα δυσκολέψει την προσαρμογή του παιδιού.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα για να γίνει πιο κατανοητό στους γονείς το πως νιώθει το πρωτότοκο παιδί όταν του αναφέρεται ότι θα αποκτήσει αδερφάκι:
Φανταστείτε ότι ο σύντροφός σας σας αγκαλιάζει και σας λέει “Αγάπη μου σε αγαπάω τόσο πολύ και είσαι τόσο υπέροχη/ος που αποφάσισα να αποκτήσω άλλη μία/ένα σύντροφο, ακριβώς σαν και σένα!!”
Όταν λοιπόν έρθει το μωρό και πηγαίνετε σε φίλους, τότε σας χαιρετάνε όλοι ευγενικά και γυρνούν προς το νεοφερμένο μωρό, λέγοντας “τι υπέροχο, γειά σου γλυκό μου, είσαι ένα στολίδι!” Τότε γυρνούν σε σας ρωτώντας σας “Πως σας φαίνεται ο/η νέος σύντροφος;”
Τι είναι απαραίτητο να αποφευχθεί:
- Ποτέ μην συγκρίνετε τα παιδιά μεταξύ τους λέγοντας ότι είναι κάποιο παιδί το αγαπημένο σας ή ότι προτιμάτε κάποιο χαρακτηριστικό του.
- Μην τα βάζετε σε ανταγωνιστική θέση λέγοντας “ποιός θα μαζέψει πιο γρήγορα”. Προωθήστε την συνεργασία λέγοντας “μαζέψτε τα παιχνίδια μέχρι να μετρήσω ως το δέκα”.
- Παρακολουθήστε εάν υπάρχουν συγκεκριμένες ώρες της ημέρας στις οποίες συμβαίνουν πιό συχνά διαφωνίες (όταν πεινάνε ή είναι κουρασμένα). Αλλάξτε κάτι στο πρόγραμμά τους, προγραμματίστε ένα σνάκ, ή μία συγκεκριμένη δραστηριότητα.
- Φροντίστε το κάθε παιδί να έχει χρόνο και χώρο για τον εαυτό του: τα δικά του παιχνίδια, ενδιαφέροντα και φίλους, ξεχωριστά απο το αδερφάκι του.
Θυμηθείτε ότι όσο και να προσπαθείτε να μην υπάρχουν αντιζηλίες και αψιμαχίες, αυτές θα συνεχίσουν να υπάρχουν λόγω του ότι εκ των πραγμάτων, δεν είναι δυνατό να δώσετε ακριβώς την ίδια προσοχή ταυτόχρονα και στα δύο ή τρία παιδιά. Τονίστε στον εαυτό σας και στα παιδιά, ότι προσπαθείτε πάντα για το καλύτερο για το καθένα ξεχωριστά, και εστιάστε στο γεγονός ότι το καλύτερο που έχετε να τους προσφέρετε είναι ότι πάντα θα έχουν το ένα το άλλο.
Πηγή: parents.org.gr